Kalça Kırıkları
Kalça Kırığı Nedir?
Kalça kırığı, uyluk kemiğinin (femur) kalça eklemine yakın olan kısmında meydana gelen bir kırık türüdür. Genellikle düşme, travma veya kemik erimesi (osteoporoz) gibi faktörler nedeniyle ortaya çıkar. Özellikle ileri yaş grubundaki bireylerde sık görülür ve ciddi bir sağlık sorunu olarak kabul edilir.
Kalça kırıkları, hastanın hareket kabiliyetini büyük ölçüde kısıtlayabilir ve tedavi edilmezse uzun vadeli komplikasyonlara yol açabilir. Ankara’da birçok ortopedi kliniğinde kalça kırıkları modern cerrahi yöntemlerle başarılı şekilde tedavi edilebilmektedir.
Kalça Kırığı Neden Olur?
Kalça kırıkları genellikle aşağıdaki nedenlerden kaynaklanır:
Düşmeler: İleri yaştaki bireylerde denge kaybı veya kas zayıflığı nedeniyle düşmeler sık görülür.
Osteoporoz: Kemik yoğunluğunun azalması sonucu kemikler zayıflar ve kırılmaya daha yatkın hale gelir.
Trafik Kazaları: Yüksek enerjili travmalar genç bireylerde kalça kırıklarına yol açabilir.
Spor Yaralanmaları: Özellikle yüksek darbe içeren sporlarla uğraşan bireylerde kalça kırıkları görülebilir.
Tümörler ve Kemik Hastalıkları: Kalça kemiğinde oluşan tümörler veya bazı kemik hastalıkları kırık riskini artırabilir.
Kalça Kırığı Belirtileri
Kalça kırığı olan hastalarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
✔ Şiddetli Kalça ve Kasık Ağrısı: Hareketle artan ve dinlenmeyle azalmayan ağrı hissedilir.
✔ Yürüme Güçlüğü: Hasta kırık olan taraftaki bacağını hareket ettirmekte zorlanır.
✔ Bacakta Kısalma: Kırık olan bacak, diğerine göre daha kısa görünebilir.
✔ Şişlik ve Morarma: Kalça bölgesinde kanama ve ödem oluşabilir.
✔ Bacağın Dışa Dönmesi: Kırık olan taraftaki bacak anormal bir şekilde dışa dönebilir.
Kalça Kırığı Türleri
Kalça kırıkları kırığın oluştuğu bölgeye göre sınıflandırılır:
Femur Başı Kırıkları: Kalça ekleminin üst kısmında oluşan kırıklardır.
Femur Boynu Kırıkları: Uyluk kemiğinin baş ve gövde arasındaki dar bölgesinde meydana gelir.
Trokanterik Kırıklar: Femurun büyük trokanter bölgesinde oluşur ve genellikle yaşlı hastalarda görülür.
Subtrokanterik Kırıklar: Femurun trokanter altındaki bölgesinde meydana gelen kırıklardır.
Kalça Kırığı Tanısı Nasıl Konur?
Kalça kırıklarının tanısı, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konulur:
Fizik Muayene: Doktor, hastanın yürüme yetisini ve ağrısını değerlendirir.
Röntgen: Kırık bölgesini net bir şekilde görüntülemek için kullanılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Küçük veya gizli kırıkları tespit etmek için kullanılabilir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kırığın detaylı bir şekilde değerlendirilmesi için tercih edilebilir.
Kalça Kırığı Tedavi Yöntemleri
Kalça kırıkları hastanın yaşına, kırığın tipine ve genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı yöntemlerle tedavi edilebilir.
1. Cerrahi Dışı (Konservatif) Tedavi Yöntemleri
İmmobilizasyon: Hafif kırıklarda veya cerrahiye uygun olmayan hastalarda alçı veya atel uygulanabilir.
Yatak İstirahati: Kırığın iyileşmesi için belirli bir süre boyunca hareket kısıtlaması önerilebilir.
Ağrı Kesici ve İltihap Önleyici İlaçlar: Ağrıyı azaltmak ve iltihabı kontrol altına almak için kullanılır.
2. Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Eğer kırık stabil değilse veya hastanın hareket kabiliyetini önemli ölçüde kısıtlıyorsa cerrahi tedavi gereklidir. Uygulanan cerrahi yöntemler şunlardır:
İnternal Fiksasyon (Plak ve Vida ile Sabitleme)
Kırık kemik plak ve vidalar ile sabitlenerek iyileşme süreci başlatılır.
Özellikle genç hastalarda tercih edilen bir yöntemdir.
Parsiyel Kalça Protezi
Sadece femur başı değiştirilir ve sağlam olan kalça eklemi korunur.
Yaşlı hastalar için uygun bir cerrahi yöntemdir.
Total Kalça Protezi
Femur başı ve kalça eklemi tamamen değiştirilir.
İleri yaş hastalar ve şiddetli kemik hasarı olan bireylerde tercih edilir.
Kalça Kırığı Sonrası İyileşme Süreci
Kalça kırığı sonrası iyileşme süreci uygulanan tedaviye bağlı olarak değişiklik gösterebilir:
İlk Günler: Hasta cerrahi müdahale sonrası hastanede gözlem altında tutulur.
İlk 2-4 Hafta: Fizik tedavi süreci başlatılır ve hastanın yardımlı şekilde yürümesi sağlanır.
4-8 Hafta: Hasta destekli veya bağımsız olarak yürümeye başlayabilir.
3-6 Ay: Tam iyileşme sağlanabilir, ancak yaşlı bireylerde bu süreç daha uzun sürebilir.
