Omuz Çıkıkları
Omuz Çıkığı Nedir?
Omuz çıkığı, üst kol kemiğinin (humerus) omuz eklem yuvasından (glenoid) tamamen veya kısmen çıkması durumudur. Omuz eklemi, vücuttaki en hareketli eklemlerden biri olduğu için çıkığa yatkındır. Çıkık, ciddi ağrıya ve hareket kısıtlılığına neden olabilir ve mutlaka tıbbi müdahale gerektirir.
Omuz çıkıkları genellikle spor yaralanmaları, trafik kazaları veya düşme sonucu meydana gelir. Kronik omuz instabilitesi olan kişilerde tekrarlayan çıkıklar görülebilir. Ankara’da ortopedi uzmanları tarafından gerçekleştirilen modern tedavi yöntemleri sayesinde omuz çıkıkları başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.
Omuz Çıkığı Neden Olur?
Omuz çıkıkları, genellikle ani ve yüksek kuvvetli travmalar sonucu ortaya çıkar. Yaygın nedenler şunlardır:
Travmalar: Düşme, sert bir darbe veya trafik kazaları gibi yüksek enerjili yaralanmalar.
Spor Yaralanmaları: Özellikle temas gerektiren sporlar (futbol, basketbol, güreş vb.) omuz çıkığına neden olabilir.
Aşırı Zorlanma: Omuz ekleminin normal hareket sınırlarının ötesine zorlanması.
Kronik Omuz İnstabilitesi: Önceden çıkık yaşamış bireylerde, bağ dokuların zayıflaması nedeniyle tekrarlayan çıkıklar görülebilir.
Genetik Faktörler: Eklem bağlarının gevşek olması, omuz çıkığına yatkınlığı artırabilir.
Omuz Çıkığı Çeşitleri
Omuz çıkıkları, kemiğin eklemden çıkış yönüne göre farklı türlere ayrılır:
Ön Omuz Çıkığı (Anterior Çıkık): En yaygın görülen omuz çıkığıdır. Kolun arkaya itilmesi sonucu meydana gelir.
Arka Omuz Çıkığı (Posterior Çıkık): Daha nadir görülür ve genellikle epilepsi nöbetleri veya elektrik çarpması sonrası oluşur.
Alt Omuz Çıkığı (İnferior Çıkık): Çok nadir görülen bir durumdur ve ciddi travmalar sonucu oluşur.
Omuz Çıkığı Belirtileri
Omuz çıkığı meydana geldiğinde, hastalar aşağıdaki belirtileri yaşayabilir:
✔ Şiddetli Omuz Ağrısı: Çıkık anında keskin bir ağrı hissedilir.
✔ Omuzda Şekil Bozukluğu: Omuz eklemi anormal bir şekilde öne veya arkaya çıkmış gibi görünebilir.
✔ Hareket Kısıtlılığı: Hasta kolunu hareket ettirmekte zorlanır ve ağrı hisseder.
✔ Şişlik ve Morarma: Omuz bölgesinde travma sonrası ödem ve morarma oluşabilir.
✔ Uyuşma ve Karıncalanma: Sinir sıkışması nedeniyle kolda ve elde uyuşma hissedilebilir.
Omuz Çıkığı Nasıl Teşhis Edilir?
Omuz çıkığı tanısı, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konulur:
Fizik Muayene: Doktor, hastanın omuz hareketlerini değerlendirerek çıkığın yönünü ve ciddiyetini belirler.
Röntgen: Omuz ekleminde kırık olup olmadığını görmek için kullanılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Bağ dokuların, kasların ve kıkırdak yapılarının durumunu detaylı şekilde incelemek için kullanılabilir.
Omuz Çıkığı Tedavi Yöntemleri
Omuz çıkığı, hastanın durumuna ve çıkığın ciddiyetine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleriyle düzeltilebilir.
1. Kapalı Redüksiyon (Manuel Yerine Oturtma)
Omuz çıkığının en yaygın tedavi yöntemidir.
Doktor, özel teknikler kullanarak çıkık omuzu yerine oturtur.
İşlem sırasında ağrıyı azaltmak için genellikle sedasyon veya lokal anestezi uygulanır.
2. Omuz Askısı Kullanımı
Omuz yerine oturtulduktan sonra iyileşme sürecini desteklemek için omuz askısı kullanılır.
Ortalama 2-4 hafta süreyle omuz hareketsiz tutulur.
3. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Kasları güçlendirmek ve eklem stabilitesini artırmak için fizik tedavi programı uygulanır.
İlk aşamada pasif hareketlerle başlanır, ardından omuz kaslarını güçlendiren egzersizler eklenir.
4. Cerrahi Tedavi
Tekrarlayan omuz çıkıkları veya ciddi bağ hasarı durumunda cerrahi müdahale gerekebilir.
Artroskopik Omuz Stabilizasyonu: Küçük kesiler aracılığıyla yapılan minimal invaziv bir cerrahidir.
Açık Cerrahi: Şiddetli omuz instabilitesi durumlarında tercih edilir.
Omuz Çıkığı Sonrası İyileşme Süreci
Omuz çıkığı sonrası iyileşme süreci, uygulanan tedaviye ve hastanın bireysel durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir:
İlk Günler: Omuz hareketsiz tutulmalı ve şişliği azaltmak için buz uygulanmalıdır.
İlk 2-4 Hafta: Omuz askısı kullanılır ve ağır hareketlerden kaçınılmalıdır.
4-8 Hafta: Hafif fizik tedavi egzersizlerine başlanabilir.
3-6 Ay: Tam iyileşme süreci tamamlanır ve omuz eklemi eski hareket açıklığını geri kazanır.
